Çocuklarda Cinsel Gelişim
Çocuklarda cinsel gelişim, her yaşa özel hızla gelişir. Çocuklarda cinsel gelişim süreçlerini, çocuğun cinsel gelişimi ve eğitimi yazı dizisi olarak yazmaya karar verdik. Bu sayfada Çocuklarda cinsel gelişim konusunu inceliyoruz. Çocuklarda cinsel gelişim süreci çocuğun psikososyal ve psikoseksüel gelişiminin bir parçasıdır.
Bu sayfada;
0-1 Yaş Çocuklarda Cinsel Gelişim
Bebeğin meme emişini gözleyen herhangi bir kimse, bebeğin ilk cinsel deneyiminin birincil bakım vericinin meme ve meme çevresiyle olduğunun farkında olur. Çocuklarda cinsel gelişim bu süreçte anne ve memesi arasında deneyimlenir. Yetişkin düşündüğü anlamda değildir. Çocuklarda cinsel gelişim süreci bu yaşlarda yetişkinlerin düşündüğü anlamda cinsel gelişim değildir.
Meme emen bebek, bir kaç dakika içinde huzurlu ve zevkli bir hal alır. Bebek doyduğu zaman bile emmeye devam eder. Annenin kokusu, sıcaklığı, ve yakınlığı bu ilk ve güzel erotik deneyimin parçalarıdır.
Yaşamın 12. haftasından sonra bebeğin oto erotik objesi olarak baş parmak iş görebilir. Anne memesi emen bebeklerde başparmak emme olmazken, emmeyen bebeklerde cinsel ilginin memeden parmağa erken dönüşü gözlenebilmektedir (Sarlin 1975). Geçmişte parmak emme psikopatoloji ile ilişkili görülürken, şimdi bu durum bir problem ile ilişkilendirilmemektedir. Yaşamın ilk 4 ayı ile birlikte, her iki cinsiyetteki bebekler, altını bağlama ve cinsel organlarının temizlenmesi sırasında duyumlar ile cinsel organlarını fark ederler. Bakım vericinin dokunuşlarından büyük zevk alırlar. Yaşamın ilk yılında bebeklerin cinsel organları ile oynamaları nadir değildir. Kız bebekler büyük olasılıkla bu yıllarda kendilerini uyarırlarken (Galenson 1993), erkek bebekler büyük olasılıkla bunu yaşamın 2. ve 3. yıllarında yaparlar. Bebekler vücudunu araştırmak ve vücudunun sınırlarını belirlemek için vücuduna dokunmaya başlayabilir, fakat zamanla zevk alma birincil amaç olur (Spitz and Wolf 1949). Bu ona bağımsız kimlik duygusu verir, ayrılma ve bireyselleşme sürecine yardım eder.
Cinsel Gelişim Dönemleri ve Özellikleri
Erkek ve kız cinsel organları arasındaki anatomik farklılıklar, çocukların psikoseksüel gelişiminde çok önemli yere sahiptir (Gadpaille 1976, Kestenberg 1968). Erkek çocuklarda cinsel gelişim; cinsel organlarını görebildikleri için kolaylıkla vücudunun diğer parçalarıyla bütünleştirebilirler. Kızlar cinsel organlarını ayırmakta güçlük çekebilirler (Yates 1978). Kızların cinsel organları gizli olduğundan dolayı, daha çok içe yönelik duyumları içermektedir. Bunun tersine erkeklerin, seksüel yaşantıları dışa yönelimlidir (Galenson 1974, Kestenberg 1968).
Cinsel organlara erken ilgi, bakım verici-çocuk ilişkisi ile ilişkilidir. Spitz, 248 bebekle yaptığı çalışmasında, ciddi yoksunluk yaşamış bebeklerin bulunduğu kimsesizler evlerindeki bebeklerde cinsel oyunların tamamen kaybolduğunu, ebeveynlik yönünden avantajlı bebeklerde ise cinsel organlarla oyunların genellikle varolduğunu belirlemiştir (Spitz and Wolf, 1949). Galenson (1974). Ayrıca sorunlu bakım verici ilişkinin olduğu bebeklerin iyi beslenmelerine karşın kendi kendilerini uyarmadıkları gözlenmiştir.
2- 3 Yaş Çocuklarda Cinsel Gelişim
2-3 yaş çocuklarda cinsel gelişim. Çocuk fiziksel ve psikolojik olarak bağımsız oldukça kişilik için yeni olanaklar ortaya çıkar. Çünkü bu dönemde kas ve hareket gelişim hızlanmıştır ve ayağa kalkıp yürüyen çocuk anne kucağından çevreye doğru uzanmaya, kendi başına hareket etmeye başlar. 2-3 yaş çocuklarda cinsel gelişim de bu yılların olumlu unsuru “özerklik” iken, olumsuz unsurlar ise utanma ve şüphedir. Bu dönemde çocukta işeme ve dışkılama işlevini gören kaslar olgunlaşmaya başlamıştır. Dolayısıyla bu kasların olgunlaşması, işeme ve dışkılamanın artık isteğe bağlı olarak yapılabileceği anlamına gelmektedir. Yani çocuk isterse tutar, isterse bırakabilir. Böylece birbirine karşıt iki istek, iki eğilim ortaya çıkmıştır. Çocuk, birbirine karşıt iki eğilim arasında bir şeçim yapabilme durumuna gelmiştir. Bu durum çocuk için yepyeni bir yetinin gelişmesi demektir: tutmak ya da tutmamak; yapmak ya da yapmamak. İşte, özerklik duygusu birbirine karşıt istek ve eğilimler arasında bir seçim yapabilme gücüdür. Utanma, kişinin pantolonunun inikken kendine bakıldığının farkında olduğu anlamına gelir. Şüphe çocuğun göremediği ve kontrol etmeye çalışması gereken, bilinmeyen “arka” ile ilgilidir. Çocuklarda cinsel gelişim bu sürecin bir parçasıdır.
2-3 Yaş Çocuğunun Mastürbasyon Davranışı
Çocuklarda cinsel gelişim, cinsel oyunlardan mastürbasyona değişim 2 yaşına doğru olur. 15 ve 24 aylar arasında bebeklerin cinsel organlarını farkındalıklarında artış olur. Özellikle banyo ve bez bağlama sırasında (Galenson 1974, 1993). Bu dönemde kendini uyaran kız sayısı erkeklerden daha azdır, kızlar daha az sıklık ve yoğunlukta yaparlar (Kleema 1975). Kendini uyarma (self-stimulation) ile, buna eşlik eden, kızarma, hızlı solunum ve terleme olur. Başlangıçta çocuklarda cinsel gelişim, bebek kendine dokunup uyarırken bakım verici ile sevgi kontağı kurmaya çalışır. Çocuklarda cinsel gelişim bu süreçlerin hepsinden etkilenebilir.
2-3 Yaş Kız Çocuğu Cinsel Gelişimi
Çocuklarda cinsel gelişim yaşamın 2. yılında oluşan mastürbatuvar aktivite ile erkek çocuklarda devam ederken, kız çocuklarında ileri bir evrimleşme geçirir (Galenson 1973, Galenson and Roiphe 1976). Kızlar kendilerini uyarmak için daha çok dolaylı teknikleri (bacakları, uylukları, ayak parmaklarını vs.) kullanmayı öğrenirler. Kızlar mastürbasyonu tamamen bırakabilir veya zevk almaksızın mastürbasyona devam edebilirler. Hayal kırıklığı tepkileri sıklıkla yaygındır ve bazen 2.yılın ikinci yarısında kızlar arasında bu tepkiler şiddetli olmaktadır. Bazı kızlarda babalarına erotik olarak ilgi artarken, diğerlerinde annelerine bağımlılıkta artış olur. Çok aşırı etkilenmiş kızların hayal güçlerinde kısıtlılık olur. Erkek çocuklar daha az belirgin bozukluk gösterir.
Bir kısım 2-3 yaşlarındaki kız çocuklarda cinsel gelişim, imrenme bulguları gösterir. Erkeklik organına sahipmiş gibi ayakta işemekte ısrar ederler. Cinsel bölgelerinde çubuk veya oyuncak tutarlar. (Galenson and Roiphe 1976). Erkek çocuklar memelerinin büyümesi veya bebeklerinin olması tarzında arzular ifade edebilirler (Edgcumbe 1976). Bu süreç çocuklarda cinsel gelişim açısından doğal ve normal bir süreçtir.
Genellikle 3 yaşından itibaren, çocuklarda cinsel gelişim ile ilgili sorular sormaya başlarlar. Kız-erkek ayrımını sezinlemeye başlarlar.
Çocukların Cinsel Gelişimi Sürecindeki Cinsel Oyunları
Doktorculuk ve evcilik gibi oyunlar, bu konudaki meraklarını belli eder. Türk toplumuna, bu tip konuların konuşulması tabu gibidir. Çocukların sorduğu sorular anne babalar tarafından geçiştirilir. Koyu bir cinsiyet ayrımcılığı vardır. Bu durum, daha bebek doğmadan önce kendini renk seçimi ile belli eder. Kız çocuk doğacaksa pembe, erkek çocuk için mavi renkli kıyafetler, yatak takımları seçilir. Çocuklar biraz daha büyüdüklerinde, 3-4 yaşlarındayken, bebeklerin nereden geldiklerini merak ederler. Aile gene bu tür soruları geçiştirmeye çalışır. Çünkü, nasıl cevap vereceklerini bilememektedirler. Bu geçiştirmeler, çocukların kafasında bu tür sorular sormanın yanlış olduğu, ayıp olduğu düşüncesini doğurur. Çocuklarda cinsel gelişim konusunda anne babanın çocuklarda cinsel gelişim ve eğitimi konusunda bilgi verilmelidir.
Sağlıklı Cinsel gelişim Süreci Nasıl Gelişir?
Bebekler dünyaya geldikten sonra yaşamlarının ilk yıllarında altlarının değiştirilmesi ve yıkanması sırasında ilk haz duygusunu keşfederler. Ellerini bilinçli olarak kullanmaya başladıklarında ise kaza ile dokundukları cinsel organlarından haz aldıklarını fark ederler. Çocuklar bu bölgeyi daha fazla ellemeye başlar ve hazzın devam etmesini isterler. Çocuklarda cinsel gelişim açısından çocuğun bu avranışı normaldir. Yaklaşık 2-3 yaşlarında çocuklar bedenlerini ve cinsiyet farlılıklarını keşfetmeye başlarlar. Bunun sonucu olarak da kendilerinin ve başkalarının bedenlerini merak edip görmeye çalışırlar. Cinsiyet farklılıkları konusunda sorular sorarlar. Çocuklarda cinsel gelişim açısından, cinsel konulardaki bu merakı sağlıklı ve doğaldır. Bu dönemde çocuğun sorduğu sorulara basit, doğru ve anlaşılabilir yanıtlar vermek yeterli olacaktır. Çocuklarda cinsel gelişimi anne babanın bilmesi, kaygılanmaması açısından önemlidir.
Üç yaşlarına kadar kız ve erkek çocuklarının eğilimleri, oyunları ve davranış özellikleri bakımından pek fark yoktur. Kızlarda erkeklerde aynı oyunu oynayabilir. Veya aynı oyuncaklara ilgi duyabilir. Bu yaşlardaki çocuk hiç sakınca görmeden üstsüz dolaşabilir.
Cinselliğe ilgi yaklaşık üç yaşlarında başlar. Çocuk karşıt cinsten kardeşini veya anne-babasını banyo yaparken izlemeye çalışır ya da tuvalete gidince hemen arkasından giderek içeride ne olduğunu anlamaya çalışır.
4-5 Yaş Çocuklarda Cinsel Gelişim
Çocuklarda cinsel gelişim sürecinde, çocuklar büyürken erotik ilgileri kardeşine ve arkadaşlarına kayar. 4 yaşındaki çoğu çocuk “anne” veya ”baba” gibi evcilik oyunları veya “doktorculuk” gibi oyunlar oynar. Bütün okul öncesi çocukların yarısı cinsel oyunlar oynar veya mastürbasyon yapar (Clower 1976, Newson and Newson 1962). 4 – 6 yaşlarında yaygın olarak gözlenen cinsel aktiviteler: teşhircilik, cinsel organlara dokunma ve onları başkalarına gösterme, kadınların memelerine dokunma (Friedrich ve ark. 1991), çıplak olmaktan hoşlanma veya çıplak kişileri gözetlemedir.(Johnson 1993). Bu dönemde çocukların cinsellik kavramı ilkeldir. Çoğu çocuk,bebeğin annenin midesini kesilerek çıktığına veya annenin anüsünden doğduğuna inanır (Goldman and Goldman 1981).
İleriki yıllarda erotik ilgilerde artış olur. Bu ilgi karşı cins ebeveyne odaklaşır. Okul öncesi çocuklar, anatomik farklılıklar, cinsel ilişki ve üreme hakkında sık soru sorarlar (Robinson ve ark. 1991). Erkek çocuklar anneleriyle evlenmeyi ve birlikte uyumayı arzulayabilirler. 3-5 yaşındaki kızlar babayla ilişkilerinde son derece erotik olurlar. İlişkilerinde özellik isterler (Roiphe ve Galenson 1973). Bu durum çocuklarda cinsel gelişim açısından doğal ve yaşanması gereken bir süreçtir.
Çocuklarda Cinsel Gelişim Nasıl Gelişiyor?
Çocuklarda cinsel gelişim sürecinde, çocuğun nereden geldiğini merak edenlere verilecek cevap, bebeğin anne karnında büyüdüğünü söylemektir. Çok detaylı anlatmak çocuğun aklını karıştıracaktır. Cevap verilmesi zaten çocuk için yeterli bir davranıştır. Bu yüzden anlayamayacağı bilgiler vermek yerine, anlaşılabilir. 1-2 cümle ile konuya açıklık getirmek daha doğru olacaktır. Çünkü çocuklarda cinsel gelişim, 3-4 yaşlarında cinsel ilişkiler konusundan uzaktır. Sorularını tek tek ve aralıklı sorarlar. Çocuğun anne karnına nasıl girdiğini merak eden çocuklara verilebilecek yanıt, “ana karnındaki bebek tohumlarının büyümesiyle olur” olabilir. 5 yaşından itibaren çocuklar bebeğin oluşumunda babanın rolünü merak etmeye başlarlar. “Bebek tohumlarının biri annede vardır, biri de baba da” demek yeterli olabilir. Bu cevap bir çok çocuk için yeterli olurken, bir çoğu nasıl, nasıl diyerek sormaya devam ederler. Aile şöyle bir açıklama getirebilir: “anne ile baba yatakta beraberken, babadan gelen tohumlar anneninki ile birleşir ve bebek oluşur, büyümeye başlar” diye açıklama getirilebilir.
Çocuklarda cinsel gelişim sürecinde anne babanın bu bilgilere sahip olması çocuklarda cinsel gelişim açısından önemlidir. Esas olarak, yanıtlanmayan sorular çocuğu daha meraklı yapar ve araştırmaya iter.
Bir çok çocuk bu konularla ilgili soru sormaz. Böyle çocuklar genellikle sorularına yanıt bulamadıkları için susan çocuklardır. Oynadıkları oyunlarla sorularına cevap bulmaya çalışırlar. Çocukta cinsel ilgi okul öncesi çağda en yoğun durumundadır. Okulla beraber bu durumda azalma olur. ve bu durum çocuklarda cinsel gelişim yönünden doğal bir süreçtir.
6-12 Yaş Çocuklarda Cinsel Gelişim
Çalışma çağı başlamıştır. Çocuk burada daha büyük bir bilgi ve çalışma dünyasına girmek ister. Teması “öğrendiğim neyse ben oyum” dur. Büyük olay toplumun teknolojisine açık olan okula başlangıçtır. Bununla beraber öğrenme sadece okulda değil, aynı zaman da sokakta, arkadaşlarının evinde ve kendi evinde olur. Çocuk ruhsal dünyası ile artık gerçek yaşama girmeye hazır gibidir. Bu dönemde bütün toplumlarda çocuklar düzenli, tutarlı bir eğitim, öğrenim görür. Bunun yalnız okuma yazma biçiminde olması gerekmez. İlkel toplumlarda ana babadan, büyük çocuklardan öğrenilen bir çok beceriler var. Bu dönemde çocuk büyüklerin dünyasına egemen olan araç-gereci kullanmayı öğrenerek, o toplumun teknolojisinin temellerini benliğine yerleştirir. Çünkü bu dönem çocuğun toplumsal gelişmenin yaşıt ve oyun ortamlarında bir genişleme zamanı değil, aynı zamanda gelecekteki sorumlulukları için hazırlanırken toplumun araçlarıyla uğraşmayı öğrendiği zamandır.
6-12 Yaş Çocuklarda Psikososyal Gelişim
Makaslardan, kağıtlardan, boyalardan, boya kalemlerinden çocuklar belli becerileri öğrenerek her tür ilginç, yeni şeyi yapabilir duruma gelmiş olup, resim çizebilir, giysiler dikebilir, pasta yapabilir, model gemi ve uçaklar üzerinde çalışabilir ve okulda iyi not alabilir. Çocuklar okuma ve yazma becerilerinin öğrenilmesiyle yeni bilgilere kapıları açan pek çok becerileri kazanırlar. Bu dönem çocuklarda cinsel gelişim sürecinin örtük yaşanmasıdır.
Eğer çocuklar bu araçları kullanmaya özendirilir ve başarıları övülürse çocukta çalışkanlık ve başarma duygusu gelişecektir. Bu da, belirli bir noktada, yetişkin sorumlulukları almaya hazır bir “iyi, çalışkan kişi” olarak olumlu bir benlik kavramının gelişmesini kolaylaştıracaktır. Çünkü başarılı deneyimler, çocuğa çalışkanlık duygusu, yeterlilik ve hakimiyet duygusu verirken, bu dönemde çocuğun karşılaşabileceği tehlike, yetersizlik ve aşağılık duygusudur. Eğer çocuklardan çok az ya da çok fazla şey beklenirse ya da çocuklar çabalarından dolayı eleştirilirse bir aşağılık duygusu gelişecektir. Çünkü başarısızlık, yetersizlik ve aşağılık duygusu insanın hiç bir şey için iyi olmadığı fikrini verir.
Çocuğun Cinsellikle İlgili Soruları ve Cevapları
Aile yaşamı çocuğu okul yaşamına hazırlamada başarısız olduğunda ya da okul yaşamı daha önceki evrelerin vaad ettiği gelişimi sürdürmeyi başaramadığında bir çok çocuğun gelişimi kesintiye uğrar. Sorun, kötü çalışma alışkanlıkları, başarısızlık korkusuyla yarışmalardan kaçınmak ve daha sonraki gelişim görevleriyle başa çıkmada bir yetersizlik olacaktır. Bu dönemde bir başka tehlike çocuğun öğretileni olduğu gibi alması, bunların dışına çıkmaması ve sonunda öğrendiği bilgi ve teknolojinin kölesi olmasıdır. Böylece çocuk benliği daralır, özerk ve girişimci benlik gelişmesi kısıtlanır.
Çocuklarda cinsel gelişim sürecinde, cinselliğe ilgi okul öncesi çağda en yoğundur. Okula başlamayla birlikte ilgi ve merakta bir azalma gözlenir. Bu dönemde çocuk, önceki yılların cinsel dürtü ve fantazilerini unutur. Düşüncelerini okuldaki etkinliklere çevirir ve aynı cinsten çocuklarla oynar. Çocuksu hayal kurmalar, fantazik oyunlar bırakılır, çocuk daha gerçekçi, gözlemci, merakla öğrenici olur. Bu süreç çocuklarda cinsel gelişim açısından doğal ve normaldir.
Çocuklarda Cinsel Kimlik Nasıl Gelişir?
Bebekler dünyaya geldikten sonra yaşamlarının ilk yıllarında altlarının değiştirilmesi ve yıkanması sırasında ilk haz duygusunu keşfederler. Ellerini bilinçli olarak kullanmaya başladıklarında ise kaza ile dokundukları cinsel organlarından haz aldıklarını fark ederler. Çocuklar bu bölgeyi daha fazla ellemeye başlar ve hazzın devam etmesini isterler. Çocuklarda görülen bu davranışlar normaldir. Yaklaşık 2-3 yaşlarında çocuklar bedenlerini ve cinsiyet farlılıklarını keşfetmeye başlarlar. Bunun sonucu olarak da kendilerinin ve başkalarının bedenlerini merak edip görmeye çalışırlar. Cinsiyet farklılıkları konusunda sorular sorarlar. Çocuklarda cinsel gelişim, çocuğun cinsel konulardaki bu merakı sağlıklı ve doğaldır. Bu dönemde çocuğun sorduğu sorulara basit, doğru ve anlaşılabilir yanıtlar vermek yeterli olacaktır. Çocuklarda cinsel gelişim açısından çocuk cinsel eğitimini verebilmelidir.
Üç yaşlarına kadar kız ve erkek çocuklarda cinsel gelişim eğilimleri, oyunları ve davranış özellikleri bakımından pek fark yoktur. Kızlarda erkeklerde aynı oyunu oynayabilir. veya aynı oyuncaklara ilgi duyabilir. Bu yaşlardaki çocuk hiç sakınca görmeden üstsüz dolaşabilir. bu süreç çocuklarda cinsel gelişim açısından normal ve doğal gelişimidir.
Çocuklarda Cinsel Gelişim ve Mastürbasyon
Ebeveynlerin sandığı ölçüde korkulacak bir durum değildir. Ancak ortada çözülmesi gereken bir sorun da vardır. Bebekliklerinde uzun süre kendi başlarına bırakılan çocuklarda bu durum daha sık görülür. Özellikle meme emmemiş çocuklarda daha sık görülür. Emziği zorla ellerinden alınan bebeklerde bu ayrılmaya sıklıkla başvururlar. Yeni bir kardeşin doğumu, kıskançlık ya da ilgi azlığı gibi nedenler de çocukta kendi kendine doyum gereksinimi yaratabilir. Çocuğun cinsel organına dokunuşu, cinsel organını yastığa veya zemine dokundurması ile karakterize olan çocuklarda mastürbasyon davranışı cinsel gelişimin bir parçası olmakla birlikte kimi zaman ise çocuğun ruhsal gelişiminde yolunda gitmeyen bir durumun habercisi olabilir.
Çocuklarda Mastürbasyon Yapmanın Nedenleri
Çocuklarda cinsel gelişim sürecinde mastürbasyon nedenleri genel olarak; ihmal edilen, kendini yalnız hisseden çocukların içsel kaygı ve endişelerini dile getiriş tarzı olarak da düşünebiliriz. Farkında olmaksızın böyle bir hazza yöneliş, yaşadıkları iç sıkıntısı ile baş etme yolu olarak görülüyor olabilir. Anne babaları ürküten bu davranış da aşırı olmadığı sürece normaldir. Bu dönemde çocuğun aldığı haz yetişkinin ki ile aynı değildir. Ancak çocuğunuzla daha kaliteli zaman geçirmeniz için de anne babaya bir mesaj niteliği taşır. Çocuklarda cinsel gelişim konularına, merakından dolayı suçlamak, ayıplamak, azarlamak, fiziksel ceza uygulamak gelecekteki cinsel yaşamı ve sağlığı açısından doğru değildir. Doğru olan merakını giderecek basit ve doğru yanıtlar vermektir.
Çocuğun Cinsel Gelişimi ve Eğitimi
Çocuğun cinsel gelişimi ve eğitimi denildiğinde anne baba tutumları ve çocuklar akla gelir. 4-6 yaş arasında bebeklerin nereden geldiğini ve doğum ile ilgili konuları merak ederler. Bu konuda şunlar söylenebilir; “Anne ile babanın sevgi ile birleşen tohumları annenin karnında büyümeye başlar ve yeterince büyüdükten sonra doktor yardımı ile annenin bacakları arasındaki bir boşluktan dünyaya gelir.”
Kız ve erkek çocuklarda cinsel gelişim; 3 yaşından itibaren cinsiyetler arasındaki farklar çok çekici hale gelir. ve cinsel konular merak konusudur. Ailenin çocuğu ayıplaması ve susturması yada sorularını geçiştirmesi yapılan en sık yanlıştır. Bunun yerine, ailenin sorulara açık ve sade cevaplar vermesi, erkeklerde olduğu ve kızlarda olmadığı anlatılabilir. Bunu bir oyun haline getirip kimlerin kız, kimlerin erkek olduğu sorulabilir. Bu şekilde, çocuk kız ve erkeği sadece pipisinin olup olmadığı ile değil, aynı zamanda görünüşleri itibari ile de değerlendirmeyi öğrenecektir. Çocuklarda cinsel gelişim açıcından cinsellikle ilgili sorular yaygındır. “Neden onların pipisi var veya neden onların pipisi yok?” Neden tuvalete ayakta gidemiyorlar” gibi sorular sormaya başlarlar. Annelerin sık sorduğu sorular arasında ise; 3 yaşındaki oğlum pipisiyle oynuyor, bebeğim pipisiyle oynuyor, çocuğum pipisiyle oynuyor, 5 yaşındaki oğlum sürekli pipisini tutuyor şeklinde soruları var. Bu sorular da çocuklarda cinsel gelişim yönünden normal gelişim süreleridir.
Sonuç
Çocuklarda cinsel gelişim ve cinselliğe ilgi, yaklaşık üç yaşlarında başlar. Çocuk karşıt cinsten kardeşini veya anne-babasını banyo yaparken izlemeye çalışır ya da tuvalete gidince hemen arkasından giderek içeride ne olduğunu anlamaya çalışır. Çocuğunuzu cinsel konularda bilgilendirin. Çocuklarda cinsel gelişim normal seyrinde gitmesi için çocuğunuzu cinsel konularda bilgilendirin.